Wypowiedź: Iwona Kubicz, prezes Procontent Communication
Jak wynika z raportu „Różnorodność kulturowa a wizerunek pracodawcy” opracowanego przez Procontent Communication, co piąty badany polski pracownik wskazuje, że jego firma nie jest gotowa na przyjęcie obcokrajowców. Ponad 17% badanych pracowników firm doświadczyło konfliktu na tle kulturowym w miejscu pracy. Respondenci najbardziej sprzeciwiają się zatrudnianiu pracowników z krajów arabskich i Azji – odpowiednio 45% i 29% badanych jest temu przeciwnych. Najmniej jako współpracowników obawiamy się imigrantów z Unii Europejskiej.
W związku z malejącym bezrobociem i rosnącym zapotrzebowaniem na pracowników coraz więcej firm decyduje się na zatrudnienie obcokrajowców. Czy pracodawcy w naszym kraju są jednocześnie gotowi na wprowadzenie obcej siły roboczej do firm? Jak wynika z badania agencji Procontent Communication, specjalizującej się w komunikacji korporacyjnej i employer branding, niewiele ponad połowa badanych pracowników firm wskazała, że ich zakłady pracy są gotowe na przyjęcie obcokrajowców. Blisko 3/4 respondentów odpowiedziało, że w ich firmach nie są prowadzone działania w zakresie edukacji nt. różnic kulturowych. Jednocześnie Polacy coraz częściej zgłaszają problemy na tle komunikacji z pracownikami innych nacji. Aż 17% ankietowanych w ciągu ostatnich trzech lat przeżyła nieporozumienie ze swoim współpracownikiem z powodu różnic na tle kulturowym.
„Pilnie potrzebne są działania edukacyjne skierowane do obu stron zarówno polskich pracowników –nastawione na pogłębianie zrozumienia, dialogu i otwartości oraz dla pracowników z zagranicy by mogli łatwiej zasymilować się w nowym miejscu pracy. W takich procesach komunikacji wewnętrznej pomagają wydarzenia integracyjne, kursy językowe i warsztaty ze zrozumienia różnic kulturowych, ale też projekty, w których obie strony mogą zaprezentować swoją kulturę. W komunikacji dobrym pomysłem może być np. wspólne wydanie książki kucharskiej z okolicznościowymi przepisami z państw, z których pochodzą nasi pracownicy, wieczory podróżnicze, kiedy to możemy pokazać zdjęcia i opowiedzieć o specyfice regionu, z którego pochodzi część załogi, czy też warsztaty z przygotowaniem regionalnych potraw. Dobrym pomysłem dla przyjezdnych jest przygotowanie dla nich materiałów edukacyjnych o tym co zobaczyć w danym mieście czy kraju, jak się zachować w zwykłych sytuacjach dnia codziennego i co jest ogólnie przyjęte w relacjach biznesowych w Polsce. Warto przygotować też prezentacje o firmie (onboarding’owe) w językach, którymi mówią nasi pracownicy, tak by poznali wartości firmy, podstawowe zasady i procesy firmy” – podkreśla Iwona Kubicz, prezes Procontent Communication.
W podjęciu decyzji o wprowadzeniu działań komunikacyjnych może pomóc znajomość opinii Polaków w kwestii zatrudniania obcokrajowców. Największy odsetek (prawie 60% badanych) zgadza się z zatrudnianiem w Polsce obywateli z innych krajów Unii Europejskiej. Przeciwników zatrudnienia pracowników z krajów UE takich jak: Niemcy, Francja, Hiszpania jest mniej niż 10%. Duży odsetek badanych (blisko połowa respondentów) jest przeciwny zatrudnianiu w firmie osób z krajów arabskich. Głosy co do zatrudniania osób z Azji są podzielone – 29% respondentów jest przeciwnych, 32% popiera zatrudnianie imigrantów z tego obszaru. Co czwarty ankietowany jest przeciwny zatrudnianiu obywateli z krajów Europy Wschodniej, ale blisko 40% popiera ich zatrudnienie w Polsce.
„Moim zdaniem istnieją silne bariery, stereotypy dotyczące osób odmiennych kulturowo, z innych kręgów kulturowych. Związane są one głównie na niewiedzy, np. pracownicy z za Wschodniej granicy uważani są za „tanią siłę roboczą”, posiadającą niskie kwalifikacje. W związku z tym, jeśli firma planuje zatrudnianie obcokrajowców, osób z odrębnego kręgu kulturowego, powinna pomyśleć o działaniach mających na celu integrację pracowników i możliwość poznania danej kultury, uświadamiając załogę że panujące stereotypy nie mają potwierdzenia w rzeczywistości. Z doświadczenia mogę stwierdzić, iż jest to proces długotrwały i wymaga ciągłego przypominania o wartościach nadrzędnych, jakimi są współpraca, tworzenie zespołu i praca dla tej samej organizacji.
Należy zaznaczyć, iż naturalnym procesem obronnym jest podświadome odrzucenie „inności” ze względów kulturowych, religijnych czy historycznych. Równocześnie organizując pracę załogi, uwzględniając kompetencje poszczególnych pracowników, można tak dobrać składy osobowe, iż te różnice nie wpływają na przebieg procesów. Osobnym zagadnieniem jest asymilacja pracowników z danym środowiskiem. Występuje ona także przy migracji wewnętrznej, ponieważ różne regiony charakteryzują się specyficznymi cechami kulturowymi.” – komentuje Krzysztof Kosek, Dyrektor Zakładu Mebloform