W dniu 17 września 2014 r. Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Przedmiotowa ustawa obejmuje w szczególności zmiany w prawie zmierzające do opodatkowania dochodów tzw. kontrolowanych spółek zagranicznych (ang. Controlled Foreign Corporation, dalej: CFC) na poziomie partycypujących w nich polskich podatników. Przedmiotowa ustawa nie została jeszcze opublikowana. Co to oznacza w praktyce?
Co do zasady, przepisy dotyczące CFC wejdą w życie pierwszego dnia czwartego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia ustawy – skoro zatem ustawa nie została ogłoszona we wrześniu 2014 r., to regulacje CFC zaczną obowiązywać najwcześniej od 1 lutego 2015 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi, podatnicy podatku dochodowego będą obowiązani stosować regulacje CFC począwszy od roku podatkowego zagranicznej spółki, który rozpocznie się nie wcześniej niż z dniem wejścia w życie tych przepisów. W konsekwencji, jeżeli rok podatkowy zagranicznej spółki rozpocznie się przed 1 lutego 2015 r., to regulacje CFC znajdą zastosowanie w stosunku do tych spółek dopiero od ich kolejnego roku podatkowego. Podatnicy zyskają zatem więcej czasu na dostosowanie się do nowych regulacji.
Poniżej znajdą Państwo nasz komentarz odnoszący się do głównych założeń oraz praktycznych konsekwencji uchwalonych regulacji dotyczących CFC, jak również krótką listę innych wybranych zmian w przepisach podatkowych objętych nowelizacją.
I. Główne założenia wprowadzenia regulacji CFC
- Regulacja CFC przewiduje 19% opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez tzw. zagraniczne spółki kontrolowane na poziomie „partycypującego” polskiego podmiotu.
- Nowelizacja nakierowana jest m.in. na przeciwdziałanie przenoszeniu do krajów o preferencyjnych systemach podatkowych aktywów generujących tzw. przychody pasywne, czyli np. dochody z dywidend, praw autorskich i odsetek.
- Analogiczne uregulowania CFC obejmą zasadniczo podatników obu ustaw o podatkach dochodowych (CIT, PIT), tak więc zarówno spółki mające siedzibę w Polsce oraz osoby fizyczne będące polskimi rezydentami dla celów podatkowych.
- Definicja zagranicznej spółki kontrolowanej obejmuje generalnie podmioty, których siedziba znajduje się w (i) kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, (ii) kraju z którym Polska lub Unia Europejska nie zawarły umowy dającej podstawę do uzyskania informacji podatkowych (np. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) oraz (iii) zagraniczne spółki spełniające określone w ustawie warunki, takie jak w uproszczeniu – generowanie w przeważającej części pasywnego przychodu opodatkowanego stawką niższą niż 14,25% (ewentualnie zwolnienie lub wyłączenie tego przychodu z opodatkowania).
- Możliwe są pewne wyłączenia z opodatkowania zagranicznych spółek kontrolowanych, m.in. w przypadku prowadzenia przez nie „rzeczywistej działalności gospodarczej” lub nieprzekroczenia odpowiedniego progu przychodowego (EUR 250 k).
- Możliwość częściowego odliczenia w Polsce podatku zapłaconego przez zagraniczną spółkę kontrolowaną w państwie jej siedziby / zarządu oraz inne dostępne preferencje / odliczenia.
II. Praktyczne konsekwencje wprowadzenia przepisów o CFC
Pragniemy zaznaczyć, iż praktyczne konsekwencje będą zależały m.in od praktyki organów podatkowych, która ukształtuje się wejściu nowelizacji w życie. Na obecnym etapie warto jednak:
- Przeprowadzić analizę struktury grupy kapitałowej z perspektywy występowania w grupie spółek o statusie zagranicznych spółek kontrolowanych w rozumieniu nowych przepisów (możliwe trudności w zaklasyfikowaniu podmiotu na potrzeby CFC wynikające ze specyfiki zagranicznych podmiotów / niejasności wprowadzanych przepisów).
- W przypadku identyfikacji takiego podmiotu w strukturze grupy należy zastanowić się nad potencjalnymi konsekwencjami, tj. w szczególności koniecznością zapłaty dodatkowego podatku, nowymi obciążeniami administracyjnymi (m.in. obowiązek prowadzenia rejestru / ewidencji na potrzeby CFC oraz przedstawienia ich na żądanie organu w terminie 7 dni) oraz możliwymi problemami związanymi z określeniem podstawy opodatkowania.
- Dodatkowo, mogą Państwo rozważyć sposoby modyfikacji struktury grupy, które mogłyby doprowadzić do ewentualnego zmniejszenia / wyeliminowania obciążeń fiskalnych i administracyjnych wynikających z proponowanych przepisów.
III. Inne wybrane zmiany proponowane w nowelizacji
Poza wskazanymi wyżej regulacjami dotyczącymi CFC nowelizacja obejmuje inne liczne zmiany w ustawach o podatkach dochodowych. Przykładowo nowelizacja reguluje również m.in.:
- zmianę przepisów w zakresie niedostatecznej kapitalizacji, w tym m.in. objęcie regulacją odsetek od pożyczek udzielonych przez udziałowców z udziałem pośrednim, wprowadzenie nowego współczynnika zadłużenia do kapitału zakładowego, a także wprowadzenie alternatywnej metody zaliczania odsetek od pożyczek do kosztów uzyskania przychodów,
- zmiany w przepisach dotyczących opodatkowania m.in. przychodów dywidendowych,
regulacje dotyczące wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci tzw. komercjalizowanej własności intelektualnej (nowa definicja ustawowa), - doprecyzowanie przepisów dotyczących rozpoznania przychodów z tytułu niepodzielonego zysku przy przekształceniu formy prawnej podatnika,
- wskazanie sposobu określenia wartości przychodów i kosztów w przypadku świadczeń niepieniężnych (m.in. przychód przy przekazaniu dywidendy rzeczowej),
- doprecyzowanie i modyfikacje przepisów stosowanych w przypadku przeprowadzania restrukturyzacji (dotyczące m.in. mechanizmu „wymiany udziałów”),
- doprecyzowanie i modyfikacje przepisów dotyczących cen transferowych i dokumentacji podatkowej (również w zakresie obowiązków nakładanych m.in. na podmioty prowadzące wspólne przedsięwzięcie),
- ujednolicenie przepisów PIT i CIT w zakresie dotyczącym płatników zryczałtowanego podatku dochodowego, jak również określenie zasad stosowania certyfikatów rezydencji niezawierających okresu ważności.
Wprowadzenie powyższych regulacji może mieć wpływ na sytuację podatkową danego podmiotu w zależności od charakterystyki zdarzeń gospodarczych występujących w prowadzonej działalności bądź planowanych do wdrożenia. Z tych względów przepisy te powinny zostać gruntownie przeanalizowane w celu zabezpieczenia się przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami podatkowymi oraz dostosowania struktury/działalności do zmieniającego stanu prawnego.