Czy współcześni młodzi ludzie szukają bliskości z drugą osobą? Czy w sytuacji, gdy rówieśnik boryka się z problemem, potrafią odpowiednio zareagować? Polscy uczniowie doskonale znają praktyczną stronę empatii – chcą słuchać innych i tego samego oczekują od swoich koleżanek oraz kolegów. Badanie zrealizowano we wrześniu 2018 roku na grupie 400uczniów.
Szkoła jest miejscem, w którym młodzi ludzie zdobywają wiedzę, potrzebną w dorosłym życiu, ale przede wszystkim uczą się funkcjonowania w społeczności. To jeden z najważniejszych etapów w rozwoju każdego człowieka, ponieważ kształtuje cechy i zachowania, niezbędne do nawiązywania – trwałych – kontaktów międzyludzkich. Zbliżają się Święta – szczególny czas, pełen emocji, życzliwości i zwrócenia się w stronę drugiego człowieka. To kilka dni, w trakcie których powinniśmy wczuć się w potrzeby innychna nie odpowiedzieć. A czy na co dzień, polscy uczniowie, potrafią zobaczyć świat oczami drugiego człowieka?
Potrzeby współczesnej młodzieży – w liczbach
Uczniowie w wieku 12-18 lat, wzięło udział w badaniu, w którym odpowiedzieli na pytania, dotyczące zachowań wobec rówieśników. Dla młodych ludzi, w przypadku, gdy rówieśnik boryka się z problemem, najważniejsze okazały się takie kwestie, jak wysłuchanie kolegi/koleżanki – dla 80%, pocieszenie – tak odpowiedziało 61%,a także próba znalezienia rozwiązania dla zaistniałego problemu – 49%. Młodzież skupiła się na emocjonalnym aspekcie, ale nie pominęła również działania. Okazuje się, że uczniowie, gdyby sami znaleźli się w trudnej sytuacji, to oczekiwaliby analogicznego działania ze strony rówieśników. 84%z nich chciałoby, aby znajomi ich wysłuchali, 47%oczekiwałoby pocieszenia, a 48% liczyłoby na pomoc ze strony rówieśników w rozwiązaniu problemu. Uczniowie, zapytani o to, co dla nich jest najważniejsze w rozmowie z drugą osobą podkreślili w odpowiedziach, że możliwość opowiedzenia o swoich sprawach, problemach oraz emocjach (65%), szansa bycia wysłuchanym (64%,) a także możliwość poznania problemów drugiej osoby (54%)- to kwestie najistotniejsze.
Badania wykazały, że tak podstawowe przejawy empatii, jak rozmowa, wysłuchanie i próba pomocy, to uniwersalne zachowania, których oczekują już bardzo młodzi ludzie.
Wyniki pokazują, że wbrew temu, co mówi się na temat współczesnej młodzieży, iż jest pozbawiona empatii, egoistyczna i skupiona wyłącznie na swoich sprawach, to tak naprawdę drzemią w niej ogromne potrzeby bliskości z drugim człowiekiem, chęć bycia zrozumianym i wysłuchanym. Młodzi ludzie potrafią wczuć się w sytuację drugiej osoby, chcą: słuchać innych, być słuchani i szukać rozwiązań dla problemów, z którymi zderzają się ich rówieśnicy. Oni podświadomie wiedzą, co powinno się zrobić, gdy rówieśnik czy inna osoba potrzebuje wsparcia, lecz często po prostu brak im odpowiedniej praktyki i wzorców zachowań, z których mogliby czerpać. Badania, ale też nasze spotkania w szkołach potwierdzają, że uczniowie te potrzeby mają. Co najważniejsze, młodzi ludzie zawsze wspominają też o dorosłych, jako o tych, którzy są wsparciem psychicznym dla młodego człowieka, lecz czasem nie słuchają swoich dzieci – a to właśnie rodzice odgrywają ogromną rolę w kształtowaniu empatii u młodych ludzi, którzy szukają u nich zrozumienia. Dla aż 79%uczniów, biorących udział w badaniu, rodzice są osobami, przy których mogą być w pełni sobą, którzy ich rozumieją i akceptują takimi, jakimi są. Równie ważni są przyjaciele – 47%i rodzeństwo – 48%, w towarzystwie których uczniowie czują się swobodnie i na których wsparcie mogą liczyć. Ważne jest to, żeby szkoła i rodzice tworzyli jeden spójny projekt edukacji empatycznej – mówi Monika Piasecka z Fundacji Global Dignity Poland.