Od 1 lutego 2020 r. Wielka Brytania przestaje być członkiem Unii Europejskiej. Jednak do końca 2020 roku będą w Wielkiej Brytanii obowiązywały takie same zasady jak w całej UE. W tym czasie nie zostaną więc wprowadzone nowe cła, nie będzie ograniczeń w transporcie, ani kontroli na granicy Unia Europejska – Wielka Brytania. Zachowany zostanie także swobodny przepływ osób oraz pracowników, nadal dowód osobisty będzie honorowanym dokumentem podróży. To się może zmienić dopiero od 1 stycznia 2021 r.
Wystąpienie Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na podstawie Umowy Wyjścia wiąże się z rozpoczęciem obowiązywania od 1 lutego 2020 roku tak zwanego okresu przejściowego. Okres przejściowy trwać będzie do końca grudnia 2020 roku i ma zapewnić utrzymanie obecnych relacji pomiędzy Unią Europejską a Wielką Brytanią. Zgodnie z założeniem podczas obowiązywania okresu przejściowego Wielka Brytania nadal będzie traktowana jak państwo członkowskie z wyłączeniem możliwości udziału w unijnym procesie decyzyjnym.
Dla polskich przedsiębiorców i obywateli oznacza to m.in.:
- Brak ceł i dodatkowych regulacji w handlu,
- Brak kontroli na granicy Unia Europejska – Wielka Brytania,
- Swobodny przepływ osób oraz pracowników odbywający się na dotychczasowych zasadach – nadal dowód osobisty będzie honorowanym dokumentem podróży,
- Brak ograniczeń w transporcie drogowym,
- Brak konieczności dostosowania eksportowanych towarów do innych standardów,
- Brak konieczności posiadania dodatkowych, nie wymaganych dotychczas certyfikatów,
- Brak konieczności dokonywania zgłoszeń celnych, uzyskania licencji, spełniania odmiennych norm sanitarnych czy fitosanitarnych,
- Brak ograniczeń w swobodzie przepływu kapitału,
- Kontynuacja wzajemnego uznawania kwalifikacji.
Co od 1 stycznia 2021 roku?
Warunki współpracy gospodarczej od 1 stycznia 2021 r. zależeć będą od treści przyszłej Umowy o wolnym handlu pomiędzy Wielką Brytanią a UE. Negocjacje przyszłej umowy regulującej zasady we wzajemnych relacjach handlowych rozpoczną się w lutym. Na obecnym etapie nie da się jednak przesądzić jak będą wyglądać relacje UE-Wielka Brytania od 1 stycznia 2021 roku. Pewnym jest, że nie będą one takie same jak dzisiaj i w handlu z Wielką Brytanią pojawią się dodatkowe obowiązki i ograniczenia. Kształt przyszłych relacji może być znany na krótko przed końcem okresu przejściowego. Należy jednak pamiętać, że nawet najbardziej ambitna umowa handlowa ma swoje ograniczenia i nie zastąpi w pełnym kształcie regulacji rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.
Co w sytuacji braku terminowego uzgodnienia przyszłej umowy z Wielką Brytanią?
Ewentualne fiasko negocjacji przyszłej umowy oznacza, że od 1 stycznia 2021 roku, czyli wraz z końcem okresu przejściowego relacje gospodarcze pomiędzy UE a Wielką Brytanią będą regulować zasady Światowej Organizacji Handlu. Obowiązywać będą stawki celne jak obecnie dla krajów trzecich, zmienią się zasady rozliczania VAT-u, nastąpi zmiana zasad poboru podatku akcyzowego. Te i wiele innych utrudnień w handlu stanowić będą nowe realia wymiany handlowej na linii UE-27 – UK. Mamy jednak nadzieję, iż do takiego scenariusza nie dojdzie, a wyjście Wielkiej Brytanii z UE będzie przebiegało w sposób uporządkowany oraz uczciwy pod kątem praw obywateli, rozliczania finansowego oraz przyszłych relacji handlowych.
Zachęcamy zatem przedsiębiorców do ciągłej aktywności w zakresie przygotowań do wszelkich możliwych wariantów przyszłych relacji z Wielką Brytanią – w tym do skutków zakończenia okresu przejściowego bez uzgodnienia przyszłych relacji, analogicznych do tych jakie miałyby miejsce w przypadku ryzyka bezumownego brexitu.
Przedsiębiorcom kooperującym z brytyjskimi partnerami zalecamy śledzenie rządowej strony www.brexit.gov.pl. Stanowi ona zarówno bazę wiedzy o zagrożeniach, jaki i zalecenia przygotowawcze na wypadek takiego scenariusza.