Z okazji Światowego Tygodnia Jaskry od 8 do 14 marca, w wybranych gabinetach okulistycznych w całym kraju, bez wymaganego skierowania, można będzie całkowicie bezpłatnie zbadać wzrok pod kątem jaskry. Z badań skorzystać mogą wszyscy ci, którzy nie odwiedzili okulisty przez ostatni rok i nie mają zdiagnozowanej choroby. Do tej pory w akcję zaangażowało się kilkadziesiąt placówek medycznych, a ich liczba wciąż rośnie.
„Polscy okuliści kontra jaskra”
To projekt zainicjowany i realizowany od 2017 roku przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne (PTO) oraz Sekcję Jaskry PTO, przy współudziale Polskiego Związku Niewidomych.
– Już po raz czwarty my okuliści wychodzimy naprzeciw naszemu społeczeństwu umożliwiając wykonanie bezpłatnego badania okulistycznego w kierunku jaskry. Ubiegłoroczne akcje cieszyły się ogromnym zainteresowaniem zarówno ze strony pacjentów jak i lekarzy, do tej pory przebadaliśmy ok. 8000 osób, ze wszystkich województw. – mówi Prof. dr hab. n. med. Jacek Szaflik, Prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.
W ramach inicjatywy podobnie jak w latach ubiegłych wszyscy chętni, którzy zgłoszą się do wyznaczonych placówek okulistycznych będą mieli wykonany pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie dna oka oraz badanie grubości rogówki. W przypadku wyniku pozytywnego, każdy z pacjentów zostanie objęty opieką specjalistyczną.
– Udostępnianie pacjentom bezpłatnych badań w kierunku wczesnego wykrycia jaskry to bardzo ważny krok w walce z tą podstępną chorobą. W przypadku jaskry nie możemy mówić o profilaktyce, a jedynie o wczesnej diagnostyce. – podkreśla prof. Szaflik.
Czym jest jaskra?
Jaskra jest drugą po zaćmie najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach rozwiniętych, jednak zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dużo groźniejszą, ponieważ utrata wzroku jest nieodwracalna. W Polsce na jaskrę choruje co najmniej milion osób – to więcej niż liczba mieszkańców Krakowa, Łodzi czy Wrocławia. Jedynie połowa z nich ma świadomość swojej choroby, pozostała część w konsekwencji powoli ślepnie. Można temu zapobiec tylko dzięki wczesnej diagnostyce i profilaktycznym badaniom wzroku. W przypadku tego schorzenia kluczowa jest wczesna diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia, które zatrzyma postęp choroby i pozwoli pacjentom cieszyć się dobrym widzeniem.
– W Polsce na jaskrę choruje ponad milion osób. Szacuje się, że tylko połowa z nich została zdiagnozowana. Powodem jest niska świadomość społeczna, bezobjawowy przebieg choroby i brak wyraźnych objawów, np. bólowych. Aż w 90% przypadków jaskra przebiega bez widocznych dolegliwości, dlatego kluczowe stają się regularne badania wzroku. Około 70% przypadków jaskry wykrywana jest zbyt późno, by uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu. Dzięki badaniom mamy szansę wykryć chorobę na jej wczesnym etapie i zapobiec jej nieodwracalnym konsekwencjom w tym ślepocie. – podkreśla prof. dr hab. n. med. Bożena Romanowska- Dixon, Prezes elekt Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.
– W Polsce panuje przekonanie, że jaskra to choroba, która dotyczy głównie osób w podeszłym wieku, ale tak naprawdę może pojawić się na każdym etapie życia – nawet u dzieci i młodzieży. Na zachorowanie zdecydowanie bardziej narażone są osoby, u których w rodzinie zdarzały się wcześniej już przypadki choroby. Do grupy szczególnego ryzyka należą też osoby powyżej 35. roku życia, z niskim ciśnieniem tętniczym, cierpiące na krótkowzroczność, migrenowe bóle głowy czy chorujące na przewlekłe schorzenia, takie jak miażdżyca i cukrzyca. Ryzyko podwyższa się również wśród palaczy. We wszystkich przypadkach kluczowa jest wizyta u specjalisty, gdy tylko dostrzeże się pierwsze, niepokojące objawy. – podsumowuje prof. dr hab. n. med. Jacek P. Szaflik.
– Brak podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP) nie wyklucza występowania jaskry. Nawet 50% pacjentów z uszkodzeniem jaskrowym ma ciśnienie wewnątrzgałkowe utrzymujące się poniżej 22mmHg – czyli w normie. Dlatego diagnozując pacjenta z podejrzeniem jaskry w wywiadzie należy zawsze badać dno oka i grubość rogówki. Badanie w kierunku jaskry należy wykonać co 2 lata, a w przypadku osób z grupy podwyższonego ryzyka co 6-12 miesięcy. – podkreśla dr hab. n. med. Anna Kamińska, Przewodnicząca Sekcji Jaskry Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.
Akcja bezpłatnych badań
Akcja „Polscy okuliści kontra” jaskra to trwająca od 2017 roku inicjatywa Polskiego Towarzystwa Okulistycznego i lekarzy okulistów z całej Polski, mająca na celu podniesienie świadomości społeczeństwa na temat jaskry oraz zwiększenie jej wykrywalności we wczesnych stadiach zaawansowania, a tym samym uratowanie wzroku pacjentów, którzy są nieświadomi swojej choroby. W tym roku w akcję zaangażowało się kilkadziesiąt placówek medycznych, ich lista dostępna jest na stronach: www.tydzienjaskry.pl oraz www.pto.com.pl. Diagnostyka przesiewowa obejmuje badanie dna oka, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego i grubości rogówki oraz wywiad z pacjentem, który nie korzystał z wizyty u okulisty przynajmniej rok i u którego wcześniej nie zdiagnozowano tej choroby.
– W poprzednich edycjach akcji Polscy okuliści kontra jaskra przebadaliśmy ponad 8000 pacjentów. Aż 40 procent z nich zostało skierowanych do dalszej diagnostyki jaskry. To dla nas najlepszy dowód na zasadność realizacji tej inicjatywy. Udostępnianie pacjentom bezpłatnych badań w kierunku wczesnego wykrycia jaskry to bardzo ważny krok w walce z tą podstępną i nie dającą charakterystycznych objawów chorobą. W przypadku jaskry nie możemy mówić o profilaktyce, a jedynie o wczesnej diagnostyce. Serdecznie Państwa zachęcam do wzięcia udziału w tegorocznej edycji i skorzystania z bezpłatnego badania wzroku. – zachęca prof. Szaflik.