Wypowiedź: prof. Dariusz Kowalski, prezes Polskie Grupy Raka Płuca
O nowej perspektywie diagnostyki i leczenia chorych na raka płuca mówili eksperci podczas konferencji prasowej, która odbyła się 15 listopada w Warszawie. Spotkanie zostało zorganizowane w ramach XII konferencji naukowej Polskiej Grupy Raka Płuca (15-17 XI) oraz poprzedziło II Sesję i warsztaty dla chorych z rakiem płuca, gromadzące pacjentów i ich bliskich z całego kraju. Pretekstem do spotkania był obchodzony na całym świecie i przypadający na listopad Miesiąc Raka Płuca, którego celem jest podniesienie świadomości tej choroby. Przypomnijmy, że to najczęściej diagnozowany nowotwór złośliwy – co roku rak płuca jest rozpoznawany u ponad 21 tys. Polaków, a 22 tys. z jego powodu umiera..
W 2019 roku ruszy pierwszy Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP). Jego wprowadzanie poprzedziły realizowane w poprzednich latach programy pilotażowe. Objęły one wybrane powiaty, a efekty były na tyle dobre, że przyczyniły się do uruchomienia skriningu na poziomie całego kraju. – Celem programu jest poprawa wykrywalności raka płuca we wczesnych postaciach, co ma skutkować poprawą przeżywalności i zmniejszeniem śmiertelności wśród osób o zwiększonym ryzyku zachorowania
W leczeniu osób z rakiem płuca coraz częściej odchodzi się od klasycznej chemioterapii na rzecz tzw. terapii personalizowanych. – Staramy się dobierać populacje chorych do odpowiedniej grupy leków, albo odpowiednie leki dla określonych pacjentów, u których potrafimy zidentyfikować konkretne zaburzenia molekularne – tłumaczy prof. Dariusz Kowalski, prezes Polskiej Grupy Raka Płuca, kierownik Oddziału Zachowawczego Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej COI w Warszawie. W praktyce chodzi o dwie duże grupy leków: leki ukierunkowane molekularnie (oddziałujące na konkretne zmiany genetyczne) i leki immunokompetentne (angażujące układ odpornościowy chorego).
W pierwszej grupie możemy wymienić leki hamujące działanie genu EGFR (erlotynib, gefitynib, afatynib, ozymertynib) oraz działające na gen ALK (kryzotynib). Natomiast w drugiej grupie znajdują się niwolumab, pembrolizumab (oba objęte refundacją od 1 maja 2018 roku) oraz atezolizumab. Warto przypomnieć, że tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny została przyznana właśnie za badania, które przyczyniły się do rozwoju immunoterapii w onkologii, a więc do powstania tych leków!
Zastosowanie tzw. terapii spersonalizowanych istotnie zmieniło obraz raka płuca. – Dawniej tylko pojedynczy pacjenci mogli liczyć na wieloletnie wydłużenie życia. Dzisiaj taką szansę otrzymuje coraz więcej osób. Jeśli chory jest dobrze leczony – a więc z pomocą najbardziej efektywnej, indywidualnie dobranej dla niego terapii – to mediana przeżycia może wynieść prawie 90 miesięcy, czyli aż 7,5 roku! – komentuje prof. Dariusz Kowalski. I wiele wskazuje na to, że dzięki wprowadzaniu kolejnych generacji nowoczesnych leków, liczba długożyjących chorych będzie rosła. A rak płuca ma szanse z choroby ostrej stać się chorobą przewlekłą.