Wypowiedź: Łukasz Włoch, ekspert Ogólnopolskiego Centrum Rozliczania Kierowców.
Pisk opon, mocne hamowanie…. Tak zakończyła się droga ponad 400 autokarów. Aż tyle wypadków w 2016 roku wynikało z winy kierowcy. Od 14 lat Główny Inspektor Transportu Drogowego prowadzi akcję „Bezpieczny Autokar”. W czasie akcji w ferie zimowe inspektorzy nałożyli 104 mandaty i zatrzymali 35 dowodów rejestracyjnych spośród 795 skontrolowanych pojazdów.
– Jeżeli chodzi o wyjazdy okazjonalne, do których zaliczamy wycieczki kolonijne to nie odnotowujemy dużej liczby poważnych naruszeń. Naruszenia, które mają miejsce najczęściej wynikają ze złego stanu technicznego pojazdu albo z przekroczeń czasu pracy – mówi newsrm.tv Łukasz Włoch, ekspert Ogólnopolskiego Centrum Rozliczania Kierowców.
Zdaniem ekspertów problemem są też sytuacje, w których organizator wycieczki, planując godziny jej trwania, trasę przejazdu i atrakcje do zwiedzenia, nie uwzględnia czasu pracy kierującego. Kierowca zawodowy podlega pod ściśle określone przepisy limitujące jego aktywność w kwestiach prowadzenia pojazdów.
Harmonogram wyjazdu powinien być omówiony z przewoźnikiem na kilka dni przed planowaną wycieczką. Jednak w rzeczywistości, o szczegółach wyjazdu i liście miejsc do odwiedzenia kierowca dowiaduje się dopiero w momencie, gdy dzieci wsiadają do autokaru. W związku z tym, osoba prowadząca pojazd często nie ma możliwości terminowo zdążyć z odpoczynkiem dobowym, narażając siebie i innych uczestników ruchu drogowego na niebezpieczeństwo. Kierowca, chcąc zrealizować w największym stopniu zlecenie, godzi się na wydłużenie godzin jazdy, skracanie odpoczynku czy wręcz manipulowanie tachografem.
– Oczywiście każdy wakacyjny wyjazd można zaplanować tak, by zobaczyć wszystkie planowane atrakcje i przemieszczać się z uwzględnieniem norm zawartych w rozporządzeniu numer 561/2006. Wymaga to jednak znajomości przepisów bezpośrednio dotyczących pracy kierowców, które często są dużą barierą dla osób planujących wycieczki z dziećmi i młodzieżą – mówi Jakub Ordon, Ekspert Ogólnopolskiego Centrum Rozliczania Kierowców w zakresie ITD i PIP. – Dostrzegając ten problem, OCRK w skrótowej formie przygotowało Kodeks Dobrych Praktyk, który zawiera najistotniejsze elementy planowania wycieczki autokarowej przy obsadzie jednego kierowcy – dodaje ekspert OCRK.
Kodeks Dobrych Praktyk
Przed wyjazdem na wakacje:
ü Przygotuj należycie wycieczkę pod względem programowym i organizacyjnym, omów ze wszystkimi opiekunami wycieczki kwestie: celu wycieczki, trasy przejazdu, zwiedzanych obiektów, bazy noclegowej, żywieniowej, harmonogramu i regulaminu zachowania uczestników podczas wycieczki.
ü Poinformuj przewoźnika, że w dniu wyjazdu autokar i kierowca zostanie poddany kontroli Policji lub WITD pod kątem sprawności pojazdu, analizy czasu pracy i trzeźwości kierowcy.
ü Skonsultuj z przewoźnikiem szczegółowy harmonogram wyjazdu zawierający informacje na temat planowanej daty i godzin wyjazdu oraz powrotu, ilości kilometrów, miejscowości, programu, adresu punktów noclegowych i żywieniowych. Warto zrobić to tydzień przed realizacją.
ü Sporządź pisemną umowę przejazdu z biurem podróży lub przewoźnikiem ze wskazaniem wszelkich wymagań i oczekiwań, jakie chcesz by były zrealizowane.
Planując wycieczkę warto uwzględnić:
- Godzinę wyjazdu
Zaplanuj ją tak, by założyć kontrolę WITD lub Policji, bezpośrednio przed wyjazdem (standardowa kontrola autokaru może trwać w granicach 15-60 minut).
- Trasę przejazdu
Ustalając trasę przejazdu korzystaj z map, by choć w przybliżeniu znać czas przejazdu między punktami (pamiętaj, że średnia prędkość autokaru powinna wynosić 60-70 km/h). Czas przejazdu autokaru musi przewidywać maksymalnie 4 godziny i 30 minut ciągłej jazdy.
- Odpoczynek
Do wyżej wymienionego czasu jazdy, należy bezwzględnie doliczyć minimum 45 minut na przymusowy odpoczynek kierowcy, który również przyda się uczestnikom wycieczki. Przerwa trwająca 45 minut (lub dwie w wymiarach 15 oraz 30 minut) musi odbyć się w miejscu bezpiecznym dla uczestników wycieczki, czyli tylko na oznakowanych parkingach. Pamiętaj, że pojazd w czasie odpoczynku nie będzie przemieszczany.
- Czas prowadzenia pojazdu
- Planując dzienny czas jazdy pamiętaj, że kierowca łącznie nie może prowadzić autokaru dłużej niż 9 godzin. Kierowca w szczególnych sytuacjach może podjąć decyzję o wydłużeniu jazdy o 1 godzinę przez 2 dni, ale to do niego należy decyzja, gdyż musi to uwzględnić
w swoim łącznym czasie pracy. - Planując wyjazd z noclegiem, pamiętaj, że w ciągu doby (24 h od rozpoczęcia pracy kierowcy) kierowca nie może prowadzić pojazdu przez 11 godzin, ponieważ stanowi to czas odpoczynku dobowego. W tym czasie kierowca nie może uczestniczyć w jakichkolwiek czynnościach związanych z przewozem. Kierowca w szczególnych sytuacjach może podjąć decyzję
o skróceniu odpoczynku do 9 godzin przez 3 dni, ale to do niego należy decyzja, gdyż musi to uwzględnić w swoim łącznym czasie pracy. - Planując wyjazd kilkudniowy, pamiętaj, że jeden kierowca nie może prowadzić autokaru dłużej niż 6 dni (np. od 8:00 w poniedziałek do 7:59 w niedzielę), po których musisz uwzględnić okres postoju autokaru trwający od jednego do dwóch dni. Postój ten związany jest z koniecznością realizacji odpoczynku tygodniowego kierowcy (to kierowca podejmuje decyzję jak długo ten odpoczynek będzie trwał, gdyż musi to uwzględnić w swoim łącznym czasie pracy).
- Bezpieczeństwo
W każdym przypadku kierowca może skrócić czas trwania jazdy, czy wydłużyć okres postojów lub odpoczynków, jeśli jest to spowodowane zachowaniem bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Jeśli wyżej wymienione ramy czasu jazdy, a także przerw i odpoczynków nie są wystarczające, by spełnić wymagania wyjazdu, skonsultuj się z przewoźnikiem w celu zaplanowania podróży z udziałem kilku kierowców.
Pamiętaj również, że:
- Przed wyjazdem (najlepiej z kilkudniowym wyprzedzeniem) zgłoś autokar i kierowcę do kontroli WITD lub Policji, która odbędzie się w dniu faktycznego wyjazdu.
- Autokar przewożący niepełnoletnich uczestników wycieczek musi być oznakowany tablicą „przewóz dzieci”.
- Zajmowanie miejsca w środkach transportu powinno być realizowane tak, aby opiekunowie siedzieli przy drzwiach.
- Przejścia w autokarze muszą być wolne, nie mogą znajdować się tam dodatkowe miejsca do siedzenia.
- Po każdej przerwie należy sprawdzić stan liczebny dzieci.
- Jako opiekun musisz dopilnować dzieci w czasie jazdy (uczestnicy nie mogą chodzić po autokarze, siedzieć tyłem, na oparciu, rzucać rzeczami lub wyrzucać je przez okno, itd.).
Organizując wycieczkę, warto zastosować powyższe zasady, a tym samym sprawić, że podróż na wakacje stanie się przyjemna i bezpieczna dla podopiecznych.