Tegoroczne badanie okazało się źródłem niezwykle cennych informacji na temat podejścia lokalnych przedsiębiorstw do badań i rozwoju (B+R). Ankietę przeprowadzono wśród 330 spółek z Europy Środkowej prowadzących działalność w dziesięciu krajach regionu – Bułgarii, Chorwacji, Czechach, Estonii, na Węgrzech, Łotwie, Litwie, w Polsce, Rumunii i na Słowacji.
Kluczowe wnioski nt. Badań i rozwoju (B+R) w Europie Środkowej;
- Dostępność bardziej zróżnicowanych zachęt nadal pozostaje najistotniejszym czynnikiem decydującym o poziomie wydatków na B+R. Dotacje cieszą się nieco większym zainteresowaniem niż ulgi podatkowe, a system mieszany, łączący obydwa rodzaje instrumentów, uznawany jest za najbardziej skuteczny sposób wspierania działalności badawczo-rozwojowej przedsiębiorstw;
- Aby utrzymać dotychczasowy wzrost udziału firm w wydatkach na B+R, konieczne jest dostosowanie dostępnych w Europie Środkowej systemów wsparcia do oczekiwań samych zainteresowanych;
- Prognozowany poziom wydatków na B+R obniża się – coraz więcej firm przeznacza mniej niż 1% lub mniej niż 3% swoich obrotów na finansowanie projektów badawczo-rozwojowych, a liczba przedsiębiorstw, które przeznaczają na ten cel ponad 10% obrotów spadła z 24% do 22,1%;
- Raczej pesymistyczne prognozy dotyczące poziomu nakładów na badania i rozwój w perspektywie krótkoterminowej mogą wynikać z faktu, że prowadzone obecnie prace nad programami wsparcia unijnego na lata 2014-2020 jeszcze się nie zakończyły, a co za tym idzie, dostępność dotacji jest ograniczona;
- Coraz większa liczba przedsiębiorstw realizuje projekty wspólnie z ośrodkami badawczymi, co może świadczyć o zacieśnianiu współpracy pomiędzy biznesem a środowiskiem naukowym. Rośnie również odsetek firm posiadających własne centra badawczo-rozwojowe, co sprawia, że dostęp do wykwalifikowanych i doświadczonych pracowników działów B+R jest jednym z najistotniejszych czynników decydujących o poziomie nakładów na badania i rozwój;
- Wiele przedsiębiorstw realizujących projekty B+R docenia i poszukuje możliwości współpracy z uczelniami wyższymi/instytutami badawczymi;
- Najbardziej powszechnym sposobem ochrony własności intelektualnej/know-how jest tajemnica przedsiębiorstwa oraz znaki towarowe. Respondenci są jednak zdania, że kombinacja różnych sposobów ochrony uwzględniających specyfikę branży jest najskuteczniejsza.
Komentarz eksperta nt. raportu
 |
Warunki do prowadzenia działalności B+R w Polsce poprawiają się, czego dowodem są sukcesywnie, aczkolwiek powoli, rosnące wydatki na ten cel. Korzystanie z doświadczeń sąsiadów i wprowadzenie efektywnych systemów zachęt niezależnych od funduszy UE przyspieszy proces unowocześniania polskiej gospodarki.
Magdalena Burnat-Mikosz, Partner, Lider działu R&D and Government Incentives w Europie Środkowej, Deloitte |