W dniu 25 grudnia br. wejdzie w życie Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. 2014, poz. 827). Akt ten będzie miał szczególne znaczenie dla sprzedawców internetowych – dostosowania do nowych przepisów wymagać będą bowiem zarówno regulaminy, jak również zasady funkcjonowania sklepu.
Co reguluje Ustawa o prawach konsumenta?
Ustawa określa przysługujące konsumentowi prawa oraz odpowiadające im obowiązki przedsiębiorcy, związane z umowami zawieranymi w okolicznościach typowych (tj. w lokalu przedsiębiorstwa), jak również w nietypowych (tj. poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość). Reguluje ona w szczególności zasady i tryb zawierania umów z konsumentem, obowiązki informacyjne przedsiębiorcy, jak również wykonywanie przysługującego konsumentowi prawa odstąpienia. Celem ustawy jest także zgromadzenie w jednym miejscu rozsianych dotychczas po licznych ustawach przepisów dotyczących tzw. handlu internetowego. Implementacja dyrektywy na mocy postanowień ustawy dokonana została transpozycja do polskiego porządku prawnego zapisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów (zwanej dalej „dyrektywą”). Z uwagi na to, iż dyrektywa objęta była tzw. harmonizacją zupełną – państwa członkowskie nie mogą w zakresie uregulowanym dyrektywą utrzymywać ani wprowadzać do swojego prawa krajowego przepisów odbiegających od tych, które zostały ustanowione w dyrektywie.
Najważniejsze postanowienia Ustawy o prawach konsumenta
Do najważniejszych postanowień Ustawy zaliczyć należy:
- przepisy reformujące odpowiedzialność za jakość rzeczy sprzedanej (w szczególności – konsument będzie uprawniony do zwrotu pieniędzy, wymiany wadliwego towaru lub jego naprawy – zgodnie z własnym wyborem, po spełnieniu przesłanek w Ustawie wskazanych);
- konieczność zmodyfikowania przez przedsiębiorców funkcjonalności ich stron internetowych, co związane jest z dodatkowymi obowiązkami informacyjnymi wobec konsumenta (przykładowo – wszelkie dodatkowe płatności, do poniesienia których zobowiązany ma być konsument, wymagają wyraźnej zgody tego ostatniego);
- modyfikację zapisów o prawie odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość (nowe przepisy wydłużają termin na wykonanie prawa odstąpienia z 10 do 14 dni; rozszerzony został jednak katalog sytuacji, w których prawo do odstąpienia nie przysługuje).
Co ciekawe niektóre obowiązki przedsiębiorców uregulowane zostały w sposób niezwykle dokładny. Przykładowo, jeżeli do złożenia zamówienia używa się przycisku lub podobnej funkcji, muszą być one oznaczone w łatwo czytelny sposób słowami „zamówienie z obowiązkiem zapłaty” lub innego równoważnego jednoznacznego sformułowania.
Komentarz eksperta: Od dnia 25 grudnia br. przedsiębiorcy zobowiązani będą dostosować zarówno funkcjonalność swoich stron internetowych, jak i treść regulaminów do zapisów Ustawy. Obowiązywać będą jednak one jedynie w odniesieniu do umów zawartych po dniu wejścia w życie komentowanego aktu prawnego. Celem ustawodawcy, zarówno polskiego, jak i unijnego, było wzmocnienie pozycji prawnej konsumenta – osiągnięte zostało to poprzez zmianę dotychczas obowiązujących przepisów (np. w zakresie wydłużenia terminu odstąpienia od umowy zawieranej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa; jak również na skutek uszczegółowienia zapisów dot. tzw. kosztów ukrytych poprzez zobowiązanie przedsiębiorcy do ich ujawnienia i uzyskania na nie zgody konsumenta), jak i nałożenie na przedsiębiorcę nowych obowiązków (np. precyzujących, iż finalizacja sprzedaży nastąpić będzie mogła dopiero po uzyskaniu przez klienta informacji o obowiązku zapłaty za zamówienie). Zupełną nowość stanowią zapisy o kosztach związanych z transportem towaru – w przypadku otrzymania oświadczenie o odstąpieniu przedsiębiorca zobowiązany będzie do zwrotu konsumentowi wszystkich dokonanych przez niego płatności – w tym kosztów dostarczenia rzeczy, jednak tylko w granicach najtańszego, zwykłego sposobu dostarczenia oferowanego przez przedsiębiorcę. Zapisy Ustawy sformułowane są w sposób niezwykle kazuistyczny. W związku z powyższym, każdy przedsiębiorca, świadczący usługi z zakresu szeroko pojętego handlu internetowego, powinien dokładnie przeanalizować zasady działania swojego sklepu oraz obowiązujące w nim regulaminy.