Analizy NBP: W II kw. 2014 r. pojawiły się sygnały świadczące o słabnięciu tendencji wzrostowych w sektorze przedsiębiorstw. Mimo to nadal rosły wyniki finansowe ze sprzedaży, zwiększył się także odsetek firm rentownych oraz poziom płynności.
1 października NBP opublikował cokwartalny raport na temat sytuacji finansowej sektora przedsiębiorstw. Przedstawione w nim dane i analizy, dotyczące tym razem II kwartału 2014 r., pokazują, że mimo pojawienia się sygnałów świadczących o słabnięciu tendencji wzrostowych, sektor przedsiębiorstw pozostawał w dobrej kondycji.
Najnowszy raport zawiera także ramkę tematyczną „Eksport a zwirowania na rynkach rosyjskim i ukraińskim”. Analizowany jest w niej wpływ konfliktu na wschodzie na przedsiębiorstwa najmocniej zaangażowane w eksport na rynki rosyjski i ukraiński, a tym samym potencjalnie najbardziej narażone na problemy finansowe.
Na osłabienie tendencji wzrostowych w sektorze przedsiębiorstw wskazuje nieco słabszetempo wzrostu przychodów. W II kwartale br. przychody ogółem wzrosły o 2,3 proc. w ujęciu rocznym, a zatem o 0,4 pkt proc. mniej niż przed kwartałem. Na ograniczenie ich dynamiki wpłynęło w przeważającej mierze wyhamowanie dynamiki sprzedaży krajowej – do 1,8 proc. z 3,2 proc. w ubiegłym kwartale. Procesu tego nie zdołało zrównoważyć nawet znaczne przyspieszenie dynamiki sprzedaży zagranicznej – do 6,9 proc., czyli o 3,3 pkt proc. większe niż w I kwartale br. Wzrost zanotowała m.in. większość branż eksportujących towary na rynek rosyjski, z wyjątkiem przetwórstwa owocowo-warzywnego, które odnotowało spadek eksportu o 15 proc.
Wynik finansowy ze sprzedaży w dalszym ciągu zwiększał się, chociaż nieco wolniej niż w poprzednim kwartale – wzrost tej kategorii w II kwartale br. wyniósł 7,1 proc w ujęciu rocznym. Dodatnia dynamika była efektem wolniejszego tempa wzrostu kosztów niż przychodów. Potwierdzeniem dobrej sytuacji w sektorze przedsiębiorstw jest także wzrost odsetka firm z dodatnim wynikiem finansowym – do 73,9 proc. z 68,8 proc. w II kwartale 2013 r. Warto zauważyć, że wskaźnik ten zbliżył się do swoich historycznych maksimów z 2007 r. Mimo tych pozytywnych sygnałów w porównaniu z II kwartałem ubiegłego roku znacząco obniżyły sięwyniki finansowe brutto i netto sektora przedsiębiorstw o – odpowiednio – 8 proc. i 10,6 proc. Było to związane ze stratami na operacjach finansowych, które powstały w wyniku aktualizacji inwestycji w jednej z największych firm przetwórczych w kraju.
Tempo wzrostu zatrudnienia było zbliżone do obserwowanego w I kwartale tego roku. W ujęciu rocznym zatrudnienie wzrosło w 52,2 proc. firm. Znaczący, bo co najmniej 10-proc. wzrost zatrudnienia, odnotowało 19,9 proc. firm (wzrost o 6,7 pkt proc. w ujęciu rocznym), natomiast redukcje o podobnej skali – 13,3 proc. firm (spadek o 7,6 pkt proc.). W podziale na branże największy udział we wzroście zatrudnienia miały przetwórstwo przemysłowe (wzrost o 3,3 proc. w ujęciu rocznym), handel (3,5 proc.) oraz pozostałe usługi (5,3 proc.). Dynamika kosztów wynagrodzeń w porównaniu z I kwartałem obniżyła się o 0,7 pkt proc. tego roku i wyniosła 4,4 proc. Nadal jednak była wyższa niż wzrost sprzedaży. Fundusz płac zwiększał się przede wszystkim w tych grupach firm, w których nastąpił wzrost zatrudnienia. Odnotowano także niewielki wzrost przeciętnego wynagrodzenia.
W II kwartale dynamika inwestycji nieco obniżyła się – w ujęciu rocznym do 13 proc. z 15,8 proc. odnotowanych w I kwartale. Obniżyła się także wartość kosztorysowa rozpoczętych inwestycji. Należy jednak podkreślić, że wydatki na zakup środków trwałych w II kwartale nadal rosły w tempie dwucyfrowym, a spadek dynamiki w ujęciu kwartalnym był rezultatem głównie ograniczenia zakupów środków transportu. Zwiększyły się natomiast nakłady na inwestycje w budynki i budowle (wzrost o 14,3 proc. w ujęciu rocznym), a także zakupy maszyn i urządzeń (wzrost o 7,7 proc.). Ożywienie inwestycyjne w sektorze jest zatem nadal dość silne, a charakter obserwowanych zmian sugeruje, iż także względnie trwałe.
W dalszym ciągu zwiększa się sytuacja płynnościowa przedsiębiorstw. Była ona rezultatem spadku zobowiązań krótkoterminowych (spadek o 1,8 proc. w ujęciu rocznym) przy niewielkim przyroście środków pieniężnych (wzrost o 0,9 proc.). Analiza zmian wskaźników płynności i dynamiki inwestycji krótkoterminowych sugeruje jednak wyraźne słabniecie tendencji wzrostowych.
Zobacz pełne opracowanie „Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw w II kw. 2014 r.”