Podróże to doskonała okazja do przywiezienia wakacyjnych pamiątek. Okazuje się, że przewóz niektórych z nich, zwłaszcza tych będących pod ochroną, może grozić wysokimi karami. Europ Assistance radzi, na co powinniśmy uważać i czego nie przywozić, aby nie zostać zatrzymanym na granicy.
Jak wynika z badania Holiday Barometer, przeprowadzonego przez Grupę Europ Assistance, wśród najchętniej odwiedzanych przez Europejczyków krajów podczas wakacji pozostają niezmiennie Hiszpania, Włochy, Francja, a także Grecji, Portugalia i Chorwacja.
W krajach tych obowiązują przepisy unii celnej, co oznacza, że przywóz przedmiotów z UE do Polski przez turystów nie podlega żadnym ograniczeniom. Jednakże trzeba pamiętać o tym, że przedmioty te muszą być przeznaczone do użytku osobistego – nie mogą mieć charakteru komercyjnego.
Czego nie możemy zapakować do walizki?
Dużo większy problem związany z przywożeniem zakazanych souvenirów powstaje w przypadku nieco dalszych podróży. Im bowiem dalej wyjeżdżamy, tym więcej obostrzeń w tym zakresie. Prawo jest wyjątkowo surowe w przypadku przewozu roślin oraz zwierząt będących pod ochroną. Konwencja Waszyngtońska (CITES), która obowiązuje w Polsce od 1990 r. obejmuje aż 34 tys. gatunków zwierząt i roślin.
Jakich rzeczy nie możemy przywozić do Polski?
- przedmiotów, które wykonane zostały ze skóry wilków, niedźwiedzi, węży, krokodyli i innych dzikich zwierząt. Wypchanych zwierząt np. drapieżnych ptaków,
- przedmiotów wykonanych z kości słoniowej, rogu nosorożca i kości hipopotamów, a także popularnych w Tajlandii i Indonezji nalewek z kobry,
- muszli, koralowców,
- produktów leczniczych, które zawierają pochodne zwierząt, np. tłuszcz z niedźwiedzia,
- roślin, w szczególności gatunków zagrożonych, np. roślin owadożernych, drewna tropikalnego, storczyków, kaktusów, wilczomleczy – dotyczy to zarówno żywych roślin, jak i ich cebulek oraz bulw
- produkty z ryb jesiotrowatych, w tym kawior (kawior z banderolą, którego gramatura wynosi ponad 125 g)
- wyroby z wełny wikunii i wełny shahtoosh
Na podstawie prawa unijnego obowiązującego w Polsce, naruszenie przepisów dotyczących przewozu przedmiotów zakazanych jest przestępstwem. W najlepszym przypadku zapłacimy wysoką grzywnę, ale może nam również grozić pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Orientalne zdobycze
Jak wynika z informacji podawanych przez Izby Celne przewożenie przez granicę nielegalnych pamiątek, najczęściej zdarza się podczas powrotów z Ameryki Południowej, Afryki czy południowej Azji. Podróżując w różne strony świata, musimy liczyć się z obowiązującymi lokalnie przepisami celnymi.
Przepisy celne w Azji*
- Wietnam – możemy spotkać się z kontrolą obejmująca przywożone i wywożone kasety wideo, magnetofonowe, płyty CD, a także książki i czasopisma.
- Indonezja – obowiązują tu ograniczenia i zakazy wywozu rzadkich gatunków lokalnej fauny i flory.
- Tajlandia – zakazane jest wywożenie statuetek i wizerunków Buddy, chyba, że stanowią wyrób rzemieślniczy o małej wartości artystycznej, zakupiony np. na straganie.
- Indie – nie wolno wywozić złota i srebra (poza przedmiotami osobistego użytku), antyków (przedmiotów mających ponad 100 lat), wyrobów z kości słoniowej, skór zwierząt (zwłaszcza gadów), skorup żółwi
Przepisy Celne w Ameryce Środkowej i Południowej*
- Meksyk – zabronione jest wwożenie i wywożenie świeżych artykułów spożywczych lub żywności o niskim stopniu przetworzenia. Restrykcyjnie egzekwowane są przepisy zabraniające wwozu roślin, nasion, mięsa i wędlin (w tym paczkowanych i w puszkach) oraz produktów spożywczych przygotowanych metodami domowymi. Całkowitym zakazem wywozu objęte są rzadkie gatunki zwierząt oraz przedmioty o wartości archeologicznej.
- Kuba – zakazany jest wywóz zwierząt morskich i lądowych, endemicznych lub będących pod ochroną (np. żółwi, iguan, krokodyli, papug) oraz skór i wyrobów z tych zwierząt. Nie zezwala się na wywóz więcej niż 3 dużych muszli. Na wywóz antyków i dzieł sztuki, w tym również rękodzieła i rzemiosła artystycznego większej wartości, należy uzyskać zezwolenie, wydawane przez Registro Nacional de Bienes Culturales Departamentu Dziedzictwa w Ministerstwie Kultury. Na wywóz większej ilości złota czy srebra należy mieć zezwolenie Banco Nacional de Cuba. Wywóz alkoholu ograniczony jest do 6 butelek. Bez rachunku ze sklepu potwierdzającego zakup można wywieźć jedynie 50 szt. cygar.
- Ekwador i Peru – obowiązują restrykcyjne przepisy dotyczące wywozu materiału roślinnego i zwierzęcego, których naruszanie podlega surowym karom. Przy zakupie pamiątek imitujących wyroby kultur prekolumbijskich należy zachować dowód kupna, by pokazać go podczas kontroli na lotnisku.
Przepisy Celne w Afryce*
- Madagaskar – zakazany jest wywóz za granicę chronionych gatunków fauny (np. żółwi, węży; lemurów) oraz flory (np. orchidei).
- RPA – nie wolno wwozić żywności oraz więcej niż 1 l napojów spirytusowych. Całkowitym zakazem objęty jest wywóz kości słoniowej oraz skór i innych części zwierząt, o ile nie zostały nabyte u licencjonowanego sprzedawcy lub nie mają certyfikatu trofeum łowieckiego. Zakazane jest posiadanie surowych (nieoszlifowanych) diamentów.
- Angola – nie wolno wywozić kamieni szlachetnych, kości słoniowej, wyrobów ze skóry krokodyla i węża oraz skorup żółwi. W przypadku wywozu wyrobów rękodzieła artystycznego z drewna, obrazów i innych dzieł sztuki wymagana jest zgoda Ministerstwa Kultury (na wyrobie zostaje przyklejony specjalny znaczek z pieczątką). Niektóre sklepy z pamiątkami sprzedają wyroby z naklejkami zezwalającymi na wywóz.
Przed każdą podróżą warto zapoznać się z informacjami, jakie rzeczy możemy a jakich nie możemy przywozić z podróży. Może się bowiem okazać, że nasze wakacyjne souveniry zostaną zatrzymane na granicy, a jedyną pamiątką z podróży pozostaną wspomnienia.