Pomoc osobom ratowanym w sytuacji wychłodzenia organizmu

Czy tegoroczna zima będzie łaskawsza dla osób narażonych na śmierć w wyniku skrajnego wychłodzenia organizmu? Co zmieniło się na przestrzeni ostatnich lat w sposobach ratowania życia osób znajdujących się w hipotermii?

Na te i na wiele innych pytań odpowiedzi udzielą Koordynatorzy Centrum Leczenia Hipotermii Głębokiej, przy Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II w Krakowie. Wspólnie z przedstawicielami: Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych woj. małopolskiego, Centrum Dyspozytorskiego Krakowskiego Pogotowia Ratunkowego, TOPR-u, GOPR-u oraz zaproszonymi Gośćmi Specjalnymi, wezmą udział w konferencji dotyczącej Pomocy osobom ratowanym w sytuacji skrajnego wychłodzenia organizmu”.

Efektem głębokiego wychłodzenia ciała może być śmierć. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza u progu zimy. Śmiertelność z powodu wychłodzenia w Polsce wynosi, według oficjalnych danych, od 328 do 606 osób rocznie [dane GUS 2008-2010 r]. Szacuje się jednak, że liczba ta może być nawet kilkakrotnie większa.

Podstawą leczenia hipotermii jest zastosowanie w odpowiednim czasie właściwego sposobu ogrzewania. Głębokie stadia wychłodzenia wymagają zastosowania specjalnych technik. Wdrożenie metod ciągłego pozaustrojowego natlenienia, współistniejące ze wspomaganiem krążenia i aktywnym ogrzewaniem, daje możliwość użycia zaawansowanych metod ratowania pacjenta z bardzo niską temperaturą ciała.

W wyniku podjętych starań i współpracy z wieloma jednostkami samorządowymi oraz ratowniczymi, na poziomie pierwszej pomocy oraz specjalistycznej opieki medycznej, udało się utworzyć działający system powiadamiania. Protokół, który wprowadzili autorzy projektu potwierdził swą skuteczność, ale stale poddawany jest modyfikacjom. Autorzy żywią nadzieję, że w przyszłości może być podstawą do stworzenia protokołu dla systemów krajowych.

Od dnia 29.07.2013 r. do dnia 23.10.2014 r. koordynator ds. pozaustrojowego leczenia hipotermii głębokiej skonsultował 17 pacjentów oraz otrzymał 4 zgłoszenia o poszukiwaniach. Dwunastu pacjentów było w hipotermii umiarkowanej lub łagodnej, ze stabilnym układem krążenia i zakwalifikowano ich do leczenia tradycyjnego.  Pięciu pacjentów spełniło ustalone kryteria ogrzewania pozaustrojowego i zostali oni zakwalifikowani do leczenia przy pomocy ECMO w konfiguracji tętniczo-żylnej. Czterech spośród nich udało się uratować.

Dnia 13.10.2014r. autorzy projektu pozaustrojowego leczenia pacjentów w hipotermii głębokiej otrzymali nagrodę Ministra Zdrowia im. bł. Gerarda za wybitne osiągnięcia w ratownictwie medycznym.