Odpowiednie oświetlenie kuchni czyni przestrzeń komfortową, wygodną i funkcjonalną. Na jakie się zdecydować, gdzie je umieścić i które możemy wykonać sami? Sprawdźcie w naszym kuchenno-oświetleniowym kompendium wiedzy.
Kuchnia to przestrzeń wymagająca niezwykle zróżnicowanego oświetlenia. Podzielona na strefy, spełniająca kilka funkcji, wyróżniająca się pod względem stylu i kolorystyki – to wszystko ma znaczenie przy wyborze oświetlenia. Jak dokonać tego właściwego?
Typy oświetlenia
W pierwszej kolejności należy zdać sobie sprawę, że nie ma jednego oświetlenia rozróżniamy kilka typów, które różnią się pod względem umiejscowienia, pełnionej funkcji i wyglądu. Laik zapyta: zwisająca z sufitu lampa nie wystarczy? Absolutnie nie chociaż to jeden z wyróżnianych typów czyli:
- Oświetlenie ogólne
To przykład oświetlenia najbardziej rozpowszechnionego – zazwyczaj pod postacią jednej, zwisającej z sufitu lampy, która ma za zadanie dostarczyć podstawowe, równomiernie rozłożone światło całemu pomieszczeniu.
– Choć trudno się bez niego obejść, można powiedzieć, że dociera wszędzie i nigdzie, bo nie oświetla szuflad czy zakamarków. Zatrzymuje się na przeszkodach – jak plecy użytkownika, który porusza się wzdłuż blatów – tworząc cień – mówi Maciej Wikorejczyk, ekspert ds. oświetlenia w firmie Häfele.
- Oświetlenie robocze
Inaczej nazywane funkcyjnym, pozwalające swobodnie wykonywać wszelkie kuchenne czynności. Szczególnie ważne jest to skupione wokół blatu roboczego, gdzie wykonujemy szereg prac precyzyjnych. A to wymaga jednolitego, równomiernego i mocnego światła, pozwalającego zachować skupienie i dostrzec niezbędne szczegóły, a jednocześnie nie męczące oczu.
– Istotne, by oświetlenie robocze współgrało z tym dostarczanym z otoczenia, na przykład wpadającym przez okno. Stąd największa popularność oświetlenia o neutralnej temperaturze barwowej – mówi Maciej Wikorejczyk. Co to oznacza? O tym dalej.
- Oświetlenie pomocnicze
Trzecim typem oświetlenia w kuchni jest oświetlenie pomocnicze, czy też dodatkowe. To jest obecne w szafkach, szufladach czy przy cokole i nierzadko pełnie funkcję dekoracyjną. To wewnątrz mebla jesteśmy w stanie wykonać samodzielnie.
– Wystarczy wykorzystać profil, który sami docinamy do wymiarów szuflady, zamontować go za pomocą specjalnych mocowań do boków szafki i zainstalować w nim pasek LED – mówi Maciej Wikorejczyk z Häfele.
Takie oświetlenie dodatkowo podnosi funkcjonalność pomieszczenia – ułatwiając odnajdywanie przedmiotów – a także podnosi estetykę wnętrza. Na przykład podświetlając półkę z elegancką zastawą.
Kolor blatu ma znaczenie
Wybierając oświetlenie do kuchni błędem jest jego zakup przed ustaleniem stylu i panującej w tej przestrzeni kolorystyki. Jeśli zdecydowaliśmy się na kuchnię w ciemnych kolorach (co jest polecane w przypadku większych pomieszczeń), będziemy potrzebować dużo więcej światła niż w przypadku kuchni białej (optycznie powiększającej przestrzeń). Im ciemniejszy kolor blatu, tym więcej światła będziemy musieli dostarczyć, by uzyskać podobny efekt do tego, jaki zapewnia odbijająca je biel. W takim wypadku należy zwrócić uwagę na:
- Ilość luksów – wartość określającą ilość światła docierającą do blatu
- Temperaturę barwową światła – ta może być ciepła, neutralna lub zimna. Czym się różnią?
Temperatura światła
Zimne, ciepłe czy neutralne – na jakie światło się zdecydować? Wyrażana w stopniach Kelwina temperatura barwowa światła daje nam wyobrażenie, jak światło będzie „wyglądać”. Podział przedstawia się następująco:
– ok. 3000 K – światło o barwie ciepłej
– ok. 4000 K – światło o barwie neutralnej
– ok. 5000 K – światło o barwie zimnej
Barwa neutralna jest najbardziej rozpowszechniona i „najbezpieczniejsza” – ma charakter zbliżony do światła naturalnego, co pozwala najlepiej oddawać kolory oświetlanych obiektów. Barwa światła może zmieniać nasze postrzeganie na przykład wykorzystywanych składników – to samo warzywo w świetle zimnym wyda nam się jeszcze niedojrzałe, a w ciepłym bliskie przejrzeniu. Wybierając temperaturę światła, musimy też wziąć pod uwagę wykorzystane materiały.
– Światło ciepłe znakomicie sprawdzi się na przykład w przypadku drewnianych frontów, ale w białej kuchni lepsze okaże się już to zimne. Jeśli nie jesteśmy pewni, które zastosować, najlepiej wybrać to neutralne – mówi Maciej Wikorejczyk z Hafele.
Wahasz się między barwami oświetlenia? Na stronach producentów można znaleźć konfiguratory oświetlenia pozwalające sprawdzić, jak ta sama przestrzeń wyglądałaby
z oświetleniem o różnej temperaturze barwowej. Ciekawym rozwiązaniem jest też oświetlenie typu Multi-White, wykorzystujący zastosowanie diody ciepłej i zimnej, gdzie barwę światła zmienia się np. pilotem w zależności od potrzeb.
W zgodzie ze stylem
Kuchnia, szczególnie w popularnym wariancie otwartym, stanowi kolejną przestrzeń, która nie może stylowo odbiegać od reszty domu i mieszkania. By utrzymać pożądaną spójność, należy wybrać oświetlenie zarazem efektywne i efektowne. Producenci oświetlenia doskonale zdają sobie sprawę z wnętrzarskich trendów i dostosowują ofertę do najbardziej popularnych stylów wystroju wnętrz. Wśród nich należy wymienić styl:
- Skandynawski – dominuje prostota, biel, kolory natury. Tą naturalność można odnaleźć też np. w lampach z dodatkiem drewna
- Industrialny – nieco chłodniejszy, „fabryczny”, doskonale sprawdzają się w nim oprawy i lampy w klimacie used look, czy wyraźnie widoczne żarniki
- Nowoczesny – wykorzystujący prostotę form, pozbawiony zdobień i ornamentów. Świetnie sprawdza się tu oświetlenie o geometrycznych kształtach
- Klasyczny – ponadczasowy, pełen elegancji, z którym współgrają lampy z kloszami czy elementami kutymi
Oświetlenie przyjazne użytkownikowi
Niezależnie od tego, czy postawimy na styl klasyczny czy skandynawski, nowocześnie oświetlone kuchnie połączy trend wysokiej funkcjonalności. To wygoda pracy i poruszania się, którą zapewnia nie tylko dobrze zaplanowane oświetlenie, ale i ciekawe rozwiązania technologiczne. Należy tu wymienić automatyzację oświetlenia – to w szufladzie może uruchamiać się zaraz po jej otwarciu, a zamontowane w cokole po wejściu do pomieszczenia. Wystarczy wybrać odpowiedni przełącznik:
- Mechaniczny lub sensoryczny – reagujący na otwarcie mebla
- Ruchu – reagujący na pojawienie się użytkownika w pomieszczeniu
Ciekawy kierunek rozwoju oświetlenia wskazuje technologia smart home. Wykorzystując aplikacje inteligentnego domu, pozwalającą zarządzać światłem z poziomu smartfona czy tabletu, możemy sterować światłem jednym palcem lub programować sposób, w jaki dana przestrzeń jest oświetlana w wybranych porach dnia.
– Zyskujemy możliwość automatycznego uruchamiania się oświetlenia w momencie wstania z łóżka, czy wyłączania kolejnych źródeł, gdy zbliża się pora spania – mówi Maciej Wikorejczyk z Häfele. Wykorzystując technologie smart home i rozwiązania jak Multi-White, barwa światła może zmieniać się o wybranych godzinach – na przykład ocieplać się, gdy kończymy gotowanie i ze strefy gotowania przechodzimy do otwartego salonu.