Trwałe zmniejszanie ubóstwa i wykluczenia społecznego, w szczególności zmniejszenie wykluczenia dzieci i młodzieży, stworzenie nowych szans na rynku pracy, wsparcie osób starszych i aktywna integracja żyjących w ubóstwie – to kluczowe kierunki działań zawarte w dokumencie.
Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu na lata 2014 – 2020 jest pierwszym takim strategicznym programem w Polsce, który zawiera kompleksowe działania nakierowane na trwałe zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym.
Kluczowe kierunki działań na lata 2014 – 2020 to zmniejszenie wykluczenia dzieci i młodzieży, stworzenie szansy na bezpieczne wejście na rynek pracy dla osób młodych oraz ułatwienie im godzenia pracy zawodowej z zakładaniem rodziny, aktywna integracja osób wykluczonych społecznie, wsparcie osób starszych oraz zapobieganie niepewności mieszkaniowej.
Dzięki podjętym działaniom wskaźnik osób zagrożonych wykluczeniem społecznym ma spaść
w 2020 r. do ok. 22% z 27,3% (w 2011 r.), o 6,3 punktu procentowego ma zwiększyć się wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych (z 20,3 % do 27%) oraz o 5,6 punktu procentowego zwiększy się zatrudnienie kobiet z najmłodszym dzieckiem na utrzymaniu do 5. roku życia (z 57,75 do 63%).
W latach 2008 – 2013 r. liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym spadła o 1,74 mln osób, z prawie 11,5 mln do 9,74 mln.
Granica ubóstwa w 2013 r. wyniosła 12 966 zł rocznego dochodu dla jednej osoby
i 27 288 zł rocznego dochodu dla rodziców z dwójką dzieci do 14. roku życia.*
Wykluczenie społeczne występuje, gdy z przyczyn finansowych nie można pozwolić sobie na zaspokojenie czterech z dziewięciu podstawowych potrzeb lub gdy członkowie rodziny przepracowali mniej niż 20% pełnego rocznego czasu pracy**.
W roku 2012 prawie 124,5 mln mieszkańców Unii Europejskiej doświadczało różnych deficytów – tzn. braku środków finansowych, braku dostępu do dóbr materialnych, czy też dostępu do pracy.
*dane Eurostat, definicja ubóstwa na podstawie 60% mediany ekwiwalentnych dochodów do dyspozycji w danym kraju.
** Brak w gospodarstwie domowym, ze względów finansowych: 1. Możliwości opłacenie raz w roku tygodniowego wyjazdu dla wszystkich członków gospodarstwa domowego, 2. Jedzenia mięsa, ryb (lub wegetariańskiego odpowiednika) co drugi dzień, 3. Ogrzewania mieszkania zgodnie z potrzebami, 4. Pokrycia niespodziewanego wydatku (w wysokości odpowiadającej miesięcznej wartości przyjętej w danym kraju granicy ubóstwa relatywnego), 5. Zaleganie w terminowych opłatach związanych z mieszkaniem, spłatach rat i kredytów, 6. Telewizora kolorowego, 7. Samochodu, 8. Pralki, 9. Telefonu (komórkowego lub stacjonarnego).