Niski poziom cen oraz produkcji ropy naftowej, a także ryzyko związane z działalnością terrorystyczną tzw. Państwa Islamskiego mają obecnie największy wpływ na kraje omówione w najnowszym Country Report. Według analityków Atradius, jednego z największych ubezpieczycieli należności, jeszcze w tym roku okoliczności te szczególnie odczują Arabia Saudyjska oraz Emiraty Arabskie. Na polepszenie sytuacji może liczyć Tunezja, choć w dalszym ciągu jest to kraj obarczony dużym ryzykiem ze względu na trwające zagrożenie terrorystyczne.
Po pierwsze obniżka cen ropy naftowej
Jak wynika z raportu, gospodarki opierające się na eksporcie ropy naftowej, takie jak Arabia Saudyjska oraz Emiraty Arabskie, również i w tym roku boleśnie odczują utrzymujące się niskie ceny za baryłkę „czarnego złota”. W obu przypadkach jest to czynnik bezpośrednio wpływający na tegoroczne prognozowane spowolnienie gospodarcze w tych krajach.
W Arabii Saudyjskiej, z 3,4 proc. wzrostu PKB w 2015 r., w tym roku powinien on oscylować wokół zaledwie 1,7 proc. Jest to efekt przede wszystkim zaniżonej względem ostatnich lat cen ropy, co bezpośrednio wpływa m.in. na stan finansów publicznych Arabii Saudyjskiej, a także destabilizacji sytuacji politycznej w Iraku i Jemenie. Z kolei w Emiratach Arabskich po raz pierwszy od 2011 r. tempo wzrostu gospodarczego może spaść poniżej 3,0 proc. – analitycy Atradius prognozują 2,0 proc. na koniec 2016 r. Zwracają uwagę, że ok. 70 proc. wytwarzanego PKB w tym kraju pochodzi z innych sektorów gospodarki, ale trwająca obniżka cen ropy pośrednio powoduje pogorszenie sytuacji także w pozostałych branżach.
Po drugie niestabilna sytuacja w regionie
Obok niższych dochodów z eksportu ropy naftowej, tematem najczęściej pojawiającym się większości krajów objętych najnowszym badaniem Country Report jest zagrożenie terrorystyczne i niestabilna sytuacja w regionie w związku z rosnącym w siłę tzw. Państwem Islamskim. Trwające konflikty w Syrii oraz Iraku, oddziałują na bezpieczeństwo Jordanii, co ma także przełożenie na stan jego gospodarki. Przykładowo Irak dotychczas był największym rynkiem eksportowym w tym kraju.
Brak stabilizacji w związku z atakami terrorystycznymi miał wpływ na stan gospodarki m.in. Tunezji. W 2015 r., po nasileniu się zamachów, gospodarka na koniec roku wzrosła tylko o 0,8 proc. Zagrożenie atakami fatalnie odbiło się przede wszystkim na jednej z głównych gałęzi gospodarki, czyli turystyce, a także popycie wewnętrznym. W raporcie Atradius prognozowany jest wzrost PKB o około 2,4 proc. na koniec 2016 r., ale z zaznaczeniem, że jeśli sytuacja polityczna w związku z zagrożeniem terrorystycznym ulegnie pogorszeniu, to ten rok również nie będzie można zaliczyć do udanych.
Pozostałe kraje optymistycznie, lecz ostrożnie
W pozostałych krajach ujętych w raporcie wzrost gospodarczy powinien utrzymać się tym samym poziomie, co w roku ubiegłym, jednakże mimo to nie są one pozbawione ryzyka związanego z wymienionymi wcześniej czynnikami. W przypadku Maroko powodem do zmartwień jest osłabienie się eksportu oraz susza, która dotknęła rolnictwo, stanowiące blisko 40 proc. rynku pracy w tym kraju. Z kolei Kuwejt cierpi z powodu niskich cen ropy oraz napiętych finansów publicznych, choć na razie udaje się je rekompensować pobudzaniem gospodarki poprzez m.in. inwestycje infrastrukturalne. Za to w Egipcie w ostatnich latach sytuacja polityczna znacznie się ustabilizowała, a pozytywną wiadomością dla całej gospodarki jest niedawne odkrycie największych przybrzeżnych złóż gazu ziemnego na Morzu Śródziemnym. Dla Algierii przywiduje się nieznaczny spadek wzrostu gospodarczego do poziomu 2,5 proc. (2,8 proc. w 2015 r.), głównie spowodowany cenami ropy, obok gazu ziemnego głównego produktu eksportowego. Ponadto problem stanowi niestabilna sytuacja w Libii oraz Mali, duży poziom bezrobocia oraz w dalszym ciągu duże upaństwowienie gospodarki.
– Kraje Bliskiego Wchodu oraz północnej części Afryki są zmuszone radzić sobie z obniżką cen surowców oraz niestabilną sytuacją w sąsiednich krajach. – powiedział Arkadiusz Taraszkiewicz, dyrektor regionalny ds. oceny ryzyka w Atradius, oraz dodał – Atmosfera strachu związana z ewentualnymi zamachami terrorystycznymi nie sprzyja rozwojowi biznesu i ma katastrofalny wpływ na branżę turystyczną, kluczową np. dla Tunezji. Warto przeanalizować dokładnie obecną sytuację, zanim zdecydujemy się na współpracę z kontrahentem z kraju w tym regionie.
Atradius Country Report zawiera przegląd najważniejszych wskaźników ekonomicznych, a także lokalnej sytuacji politycznej i gospodarczej, wraz z wykazem kondycji poszczególnych sektorów i branż. W raporcie każdorazowo także przedstawiona jest klasyfikacja pod względem ryzyka politycznego w 10-stopniowej skali, tzw. Gwiazdek Atradius.
Analitycy Atradius przyjrzeli się gospodarkom z Bliskiego Wschodu oraz Afryki Północnej, tj. Algierii, Egipcie, Jordanowi, Kuwejtowi, Maroko, Arabii Saudyjskiej oraz Emiratom Arabskim. Pełną wersję raportu można znaleźć na stronie internetowej www.atradius.pl.